Rynek Trybunalski stanowi centralny punkt średniowiecznego układu urbanistycznego.
Rynek jest stosunkowo niewielki – ma bowiem wymiary 60 x 73 metrów. Funkcję centrum administracyjnego miasta utracił w drugiej połowie XIX stulecia, gdy rozebrano stojący tu niegdyś na środku Ratusz Miejski. Piotrkowski ratusz był jednopiętrowym budynkiem w kształcie wydłużonego czworoboku, wzniesionym z cegły. Przypuszcza się, że został wybudowany w XV wieku, jednak budowla ta w ciągu swego istnienia poddana została kilku przebudowom. W 1611 roku do ratusza dobudowano wieżę, która później mieściła więzienie. Zakłada się, że od lat osiemdziesiątych XVI stulecia do 1792 roku to właśnie w budynku ratusza obradował Trybunał Koronny – ówczesny najwyższy sąd Rzeczypospolitej. Utworzenie Trybunału było przełomem w dziejach sądownictwa polskiego – dzięki temu władza ustawodawcza oddzielona została od władzy wykonawczej. Do 1863 roku piotrkowski ratusz był siedzibą tutejszego magistratu. Następnie został wydzierżawiony kupcom. Po 1867 roku został rozebrany z rozporządzenia rosyjskiego gubernatora Kochanowa.

W 1964 roku podczas badań archeologicznych prowadzonych na Rynku Trybunalskim odsłonięto podziemia dawnego ratusza. Zarys fundamentów tej budowli zaznaczono na płycie Rynku – jest tu również pamiątkowa tablica poświęcona 400. rocznicy powstania Trybunału Koronnego, którego piotrkowski ratusz był siedzibą. Stojące przy Rynku kamienice mają w większości XIX-wieczne elewacje. Na ich współczesnym wyglądzie zaważyły kolejne pożary, skutkiem których była likwidacja podcieni i przebudowa domów w stylu klasycystycznym.

Przy Rynku znajduje się szereg zabytkowych kamieniczek o historycznych nazwach jak: „Wójtowska“, „Ormiańska“, „Pałac Przyłuskich“, „Poczta Królewska“, „Szynk Wierzbicza“ i inne. W narożniku rynku i ulic Łazienna-Mokra / Szewska znajduje się tzw. Pałac Królowej Bony. Na kilku kamienicach umieszczono tablice poświęcone wydarzeniom historycznym i postaciom związanym z miastem.

*****
Galeria zdjęć:
- Zdjęcie nr 1: Widok na Rynek Trybunalski nocą.
powrót